Tahlil: ‘Mehmet Şimşek’in kazandıkları tehdit altında’ ‘Erdoğan’a ‘güvenilemez’

İngiliz Financial Times gazetesi, Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasına ait yayımladığı tahlil haberinde, yaşananların Türk iktisadında olumsuz yansımalarının olacağını değerlendirmesi yaptı.

Gazete İmamoğlu’na ait gözaltı kararının Türkiye’nin demokrasisine ve hukukun üstünlüğüne gölge düşürdüğüne yer verdi.

‘ERDOĞAN’A ‘GÜVENİLEMEZ’

Avrupa savunmasını güçlendirmeye ve savaş sonrası Ukrayna için bir güvenlik gücü oluşturmaya çabalarken, NATO’nun en büyük ikinci daimi ordusuna ve gelişen savunma endüstrisine sahip olan Türkiye hayati bir ortak olarak görülüyor.

Bu ortada yatırımcılar da Recep Tayyip Erdoğan’ın 2023’teki cumhurbaşkanlığı zaferinden sonra ortodoks iktisat siyasetlerine döneceğine inanmaya başlamıştı. İstanbul’un popüler belediye başkanı ve Erdoğan’ın başlıca siyasi rakibi Ekrem İmamoğlu’nun polis tarafından gözaltına alınması bu umutlara ve Türkiye’de demokrasisi ve hukukun üstünlüğünün geleceğine gölge düşürdü.

Çarşamba günü Türk Lirasının dolar karşısındaki düşüşü, yatırımcıların Cumhurbaşkanı’nın yapısal ıslahatlara olan bağlılığına güvenilemeyeceğinden korktuğunun bir işareti. Pek çok kişi Cumhurbaşkanı’nın iktisattan fazla kendi siyasi geleceğiyle ilgilendiğinden kaygı ediyor.

İmamoğlu, Erdoğan’ın 20 yılı aşan iktidarına karşı en önemli rakip olarak görülüyor. 54 yaşındaki İmamoğlu, geçen yıl Erdoğan’ın eski kalesi İstanbul’da, Cumhurbaşkanı’nın Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) mahallî seçimlerde 20 yıldır aldığı en ağır yenilgiyle yeniden belediye başkanı seçildi. Bu süreçte bir dizi kuşkulu kabahat soruşturmasıyla karşı karşıya kaldı. Fakat İmamoğlu’nun terör kontakları ve yolsuzluk savlarıyla ilgili bir soruşturma kapsamında gözaltına alınması, olayı öteki bir alana taşıdı.

Yetkililer ikna edici deliller sunmadığı takdirde, bu durum Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’yi, bilhassa 2016’daki darbe teşebbüsünden kurtulmasından bu yana, 10 yıldır izlediği otoriterleşme yolunda daha da ileriye götürdüğüne dair dehşetleri artıracaktır. İmamoğlu’nun sabah erken saatlerde gözaltına alınması ve 99 kişi hakkında daha yakalama kararı çıkarılması, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) 2028’de yapılacak seçimlerde İmamoğlu’nu cumhurbaşkanı adayı olarak göstermesinden birkaç gün evvel gerçekleşti.

‘MEHMET ŞİMŞEK’İN KAZANDIKLARI TEHDİT ALTINDA’

Belediye liderinin yüksek tahsil diploması bir gün evvel İstanbul Üniversitesi tarafından iptal edilmişti. Bu karar temyizde bozulmadığı takdirde İmamoğlu cumhurbaşkanlığı yarışından menedilebilir. Muhalefet üzerinde ağırlaşan baskılar, Erdoğan’ın müttefiklerinin anayasayı değiştirerek üçüncü bir başkanlık devri için aday olmasına müsaade vermek için yürüttükleri kampanyayla birlikte başladı.

Gelişmeler, 2023 yılında enflasyonu keskin bir biçimde düşürmeye yardımcı olan piyasa dostu Mehmet Şimşek’i maliye bakanı olarak geri getirmesinden bu yana elde edilen ekonomik kazanımları tehdit ediyor.

Erdoğan’ın yabancı yatırım dileği, milletlerarası şirketlerin kurumların zayıflamasıyla caydırılması halinde, yeniden de bir kısıtlama görevi görebilir. ABD Başkanı Donald Trump’ın yüksek sesle tenkit getirmesi pek muhtemel görünmese de Avrupalı önderler NATO üyesi bir ülkede yaşananlardan duydukları rahatsızlığı açıkça lisana getirebilir. Türkiye’nin AB ile gümrük birliğini geliştirme dileği AB’nin elini güçlendirse de Erdoğan’ın da pazarlık gücü var çünkü Türkiye aksi takdirde AB’ye geçebilecek 4 milyondan fazla mülteciye konut sahipliği yapıyor.

Yine de Avrupa’nın tenkitleri, kıtanın ABD’ye olan güvenlik bağımlılığının azaltılmasında Türkiye’nin büyük bir katkı sağlayacağı umuduyla hafifleyebilir. Ayrıyeten Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü, AB’yi, Erdoğan’ın bir rakibini amaç almayı göze alabileceğine ikna etmiş olabilir.

Bu durum, 1950’lerden itibaren çok partili demokrasi teşebbüsleri sık sık askeri darbelerle kesintiye uğrasa da Türkiye’nin kilit bir NATO üyesi olduğu soğuk savaş periyodunun yankılarını taşıyor. Fakat 85 milyon nüfuslu bu ülkede demokrasinin daha da gerilemesi, Trump 2.0’ın global münasebetleri nasıl altüst ettiğinin ve otoriterliğe meyilli önderleri nasıl güçlendirdiğinin bir diğer üzücü işareti olacak.