Her şey ortaya çıktı: 179,8 milyar TL nereye gitti ‘Tasarruf da tasarruf’ diyen Mehmet Şimşek bunu görmüyor mu?

Vatandaşın direnecek mecalinin kalmadığı enflasyon canavarına karşı gayretin en kıymetli ayaklarından biri kamu harcamalarında tasarrufa gitmek.

En kıymetli önceliğinin hayat pahalılığını ortadan kaldırmak olduğunu tekraren açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, göreve geldiğinden bu yana kamu tasarruflarını vurgulamış son olarak geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ni açıkladı.

‘TASARRUF DA TASARRUF’ DİYEN MEHMET ŞİMŞEK BUNU GÖRMÜYOR MU?

Mehmet Şimşek’in tasarruf paketine nazaran; tüm kamu kurumlarının kendi bütçelerinde yahut tasarruflarındaki kaynaklardan yapacakları harcamalar için tasarruf önlemlerine uymaları; resmî taşıtların ve taşınmazların edinilmesi ve kiralanması, haberleşme masrafları, işçi görevlendirmeleri, basın ve yayın, kırtasiye ve demirbaş alımları, temsil, merasim, tanıtım, güç alımları üzere masraflarda tasarruf yapması bekleniyor.

Şimşek’in tasarruf açıklamaları ve sıkı iktisat siyasetlerine karşın Bakanlığın açıkladığı datalar kamuda tasarruf değil israfın sürdüğünü ortaya koydu. Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz o bilgileri kalem kalem birleştirip kamu harcamalarındaki artışı tablolarla paylaştı.

Yılın birinci üç ayında taşıt masrafları 2,1 milyar TL’den son üç ayda yaklaşık 4 kat artışla 10,3 milyar TL’ye ulaşmış.
Taşıt masraflarında yaşanan bu fahiş artışta taşıt alımlarının tesiri büyük. Yılın birinci altı ayında taşıt alımı için 231 milyon TL harcanırken son altı ayda harcama 7,5 milyar TL’ye ulaşmış (buradaki artış oranını hesap makinası hesaplamakta zorlandı).
Taşıt alımı arttıkça tamir sarfiyatları de doğal olarak artacağından, yılın birinci çeyreğinde taşıt tamirine 855 milyon TL harcanırken, yılın son çeyreğinde harcama 2,3 milyar TL’ye yükselmiş.
Haberleşme masrafları birinci çeyrekte 2,2 milyar TL’den son çeyrekte yaklaşık 2,5 kat artarak 8,1 milyar TL’ye ulaşmış.
Kırtasiye-baskı masrafları yılın birinci çeyreğinden son çeyreğine kadar 4 kat, lojman-sosyal tesis sarfiyatları de 6 kat artmış.
Temsil-ağırlama-organizasyon sarfiyatları yılın son periyodunda azalmış ve 2024’te toplam 2,4 milyar TL harcanmış.
Enerji masraflarının ulaştığı seviye, asıl tasarruf edilmesi gereken temel belirleyici olduğunu gösteriyor. Tasarruf kapsamındaki tüm kalemlere yapılan harcamaların yarısından fazlasını güç sarfiyatları oluşturmuş.

HER ŞEY ORTAYA ÇIKTI: 179,8 MİLYAR TL NEREYE GİTTİ

Harcamaları kıymetlendiren Binhan Elif Yılmaz, “Alım gücü olmayanlar gereksinimlerini bile karşılayamazken tasarruf genelgesine karşın tüketin ve tasarruftan uzak bir devletin varlığı, hem enflasyonla çaba hem de gelir dağılımında adalette çelişkili bir durum yaratıyor. O nedenle enflasyonla uğraşta kamuda tasarruf kaçınılmaz.” dedi.

Tasarruf önlemleri kapsamındaki bu kalemlere yapılan harcamalar 2023 yılında toplam bütçe harcamalarının yüzde 1,9’u, 2024 yılında yüzde 1,7’si oldu.

2023 yılından 2024 yılına bütçe başlangıç ödenekleri yaklaşık yüzde 100 arttırıldı. 2024’te kamuda tasarruf edilmesi gereken bu kalemlerdeki artış oranı yüzde 40 oldu. Bu sonuçta tesirli harcama kalemi, güç masrafları oldu. Güç sarfiyatındaki artış bir yıl içinde yüzde 20’lerde kaldı ki zati en yüksek meblağ burasıydı ve sonuçta tüm tasarruf edilecek kalemlerdeki harcama artışı yüzde 40’da kaldı.

Ancak öteki harcama kalemlerinde farklı oranlarda artış ortaya çıktı:

2023’ten 2024’e taşıt kiralama ve tamirat sarfiyatlarında yüzde 136 oranında artış ortaya çıkarken, haberleşme masraflarında artış yüzde 100 oldu. Kırtasiye-baskı masrafları ile lojman-sosyal tesis sarfiyatları yüzde 70’e yakın artış gösterdi.