Faiz artışı mı geliyor? Piyasalarda İmamoğlu sarsıntısı

İstanbul’da sabah saatlerinde başlayan operasyonlar, geniş çaplı gözaltılar, ulaşım kısıtlamaları ve valiliğin 4 günlük yasak kararı piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açtı.

Aylardır 36 TL düzeyinde tutulan dolar/TL kuru süratle yükselerek evvel 39, akabinde 41 TL’yi gördü. Euro/TL kuru 45 TL’ye çıkarken, gram altın 4000 TL’yi aştı. Borsa İstanbul’da yabancı yatırımcıların sert satışları nedeniyle devre kesici devreye girdi ve süreçler aralıklı olarak durduruldu. TL’nin süratle bedel kaybetmesi, Türkiye’nin ekonomik görünümünü olumsuz etkiledi.

ŞİMŞEK: PİYASALARIN SAĞLIKLI İŞLEYİŞİ İÇİN GEREKEN HER ŞEY YAPILIYOR

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Bankalar Birliği, Merkez Bankası ve Borsa İstanbul yetkilileriyle piyasalardaki gelişmeleri yakından takip ediyor. Şimşek, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Piyasaların sağlıklı işleyişi için gereken her şey yapılıyor” tabirlerini kullanarak programın kararlılıkla sürdüğünü belirtti.

Ancak piyasalardaki sert dalgalanmalar, uygulanan ekonomik programın siyasi gelişmeler nedeniyle önemli yara aldığını gösteriyor. Bilhassa 18 Mart’ta yaşanan diploma iptali ve 19 Mart sabahında başlatılan operasyonlar, piyasaların istikrarını bozdu.

REZERVLERDE 10 MİLYAR DOLARLIK ERİDİ

Döviz ve altın piyasalarındaki ani yükselişi durdurmak için Merkez Bankası’nın 10 milyar dolarlık rezerv satışı yaptığı belirtiliyor. Müdahalelerle dolar/TL kuru 38 TL’ye, euro/TL kuru ise 45 TL’nin altına çekilmeye çalışılıyor. Lakin piyasalardaki sert hareketler, istikrarın sağlanmasının zorlaştığını gösteriyor.

Faiz indirimlerinin devam edip edemeyeceği belirsizliğini korurken, mevcut ekonomik tablo, Türkiye’nin 2018’deki ABD yaptırımları ve 2021’deki faiz siyasetleri sonrası yaşadığı kriz sürecine benzeri bir senaryoya sürüklendiğine işaret ediyor.

ALTIN FİYATLARI DENETİM EDİLEBİLECEK Mİ?

Bir müddettir esasen tırmanışa geçen altın fiyatları ve altına yönelik talepteki artış, kesme altın satışlarının yasaklanması ve bankalarda yapılan kaydi altın alım-satımlarına binde 2 kambiyo vergisiyle dizginlenmeye çalışılırken gelinen noktada altın fiyatlarını denetim etmek uygunca zorlaşacak. Ekstra müdahaleler ve Merkez Bankası’nın bin bir emekle biriktirdiği altın rezervlerinden piyasalara müdahale satışları yapılması kaçınılmaz.

6 Mart’taki faiz indiriminin akabinde 17 Nisan’daki toplantıda da Merkez Bankası’nın faiz indirimlerini sürdüreceği beklentileri son gelişmelerle bilakis döndü. Kurlardaki inanılmaz yükselişin dezenflasyon programını sekteye uğratması ve TL’deki paha kaybını hızlandırmasına paralel olarak siyaset faizinde indirim sürecine orta verilmesi ihtimali arttı. Kur artışları ve TL’deki paha kaybı müdahalelere karşın denetim edilemez bir noktaya gelirse Para Politikası Kurulu (PPK) yine faiz artışına yönelecektir. Bu da enflasyon, faiz, kur siyasetlerinin bilakis dönmesi, istikrarsızlık ve öngörülemezliğin artması, dış kaynak girişlerinin tümden kesilmesi yanında yabancı kaçışının hızlanması ve dış piyasaların programa inancı yine sorgulamaya başlaması manasına geliyor. Kredi derecelendirme kuruluşlarının reyting değerlendirmelerinde kredi notunun yine düşürülmesine kadar varabilecek sonuçlar yaşanması kelam konusu.

Siyasi dizayn emelli tüm bu teşebbüslerin ve sergilenen atılımların iktisat üzerindeki tesirlerinin daha büyük dalgalanmalarla süreceğini ve tüm bunların sonucunda iki yıldır katlanılan ağır bedellerin bir günde sıfırlanması yanında enflasyonun yine yükselişe geçeceğini, iktisat idaresinin açmazlarının büyüyeceğini bugünden görmek imkanlı.