BM’den dikkat çeken İran raporu: Bayanlar adım adım takip ediliyor

Birleşmiş Milletler’in İran Bağımsız Milletlerarası Gerçekleri Araştırma Misyonu, Mahsa Amini’nin vefatının akabinde başlayan başörtüsü zıddı protestoların devam ettiğini vurgularken bayanların zarurî başörtüsü yasası nedeniyle baskıya uğradığı, elektronik nezaret sistemlerinin devreye alındığı ve halka ihbar düzeneklerinin açıldığını kaydetti.

BM müfettişleri tarafından hazırlanan raporda, İran’da bulunan güvenlik üniteleri dronlar, yüz tanıma sistemleri ve güvenlik kameraları ile kamusal alanda bayanları izlediği tabir edildi.

Başkent Tahran’da bulunan Amirkabir Üniversitesi’nin giriş kapısına yüz tanıma yazılımı yerleştirildiği ve ana yollardaki güvenlik kameralarının başörtüsü takmayan bayanları belirlemek maksadıyla kullanıldığı vurgulandı.

BAŞI AÇIK BAYANLAR İHBAR EDİLİYOR

Söz konusu raporda, İran polisinin “Nazer” isimli bir uygulama geliştirdiği tabir edilirken uygulamanın, halkın ambulanslar, otobüsler, metro araçları ve taksilerde başı açık bayanları ihbar etmesine imkan tanıdığına dikkat çekildi.

Kullanıcılar, ihlal tespit edilen aracın pozisyonunu, tarihini, saatini ve plaka numarasını sisteme girerek ihbarda bulunabiliyor. Yapılan ihbarın akabinde ise, araç sahibine mecburî başörtüsü yasasını ihlal ettiği istikametinde kısa ileti gönderiliyor ve ikazları dikkate almayanların araçlarına el konulabileceği söyleniyor.

GÖZETİM CAN DA ALDI

Hazırlanan raporda, 2024 yılının temmuz ayında, polis tarafından ikaz iletisi alan bir kadının, Hazar Denizi yakınlarında bir denetim noktasından kaçmaya çalıştığı sırada vurulduğu ve felç kaldığı tabir edildi. BM yetkilileri, İran’daki bayanların hala başörtüsü kanunları sebebiyle sistematik ayrımcılığa maruz kaldığını ve devletin bu kuralları uygulamak için giderek daha fazla elektronik nezaret ve kamuoyu ihbar sistemine yöneldiğine işaret etti.