Aldatıcı reklamlara rekor ceza: 32,4 milyon lira

Ticaret Bakanlığı, tüketicileri yanıltıcı reklamlara yönelik durdurma cezası ile birlikte 32 milyon 481 bin 507 TL idari para cezası uygulanmasına karar verildiğini açıkladı.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu, 13 Mart 2025 tarihinde 355 sayılı toplantısını gerçekleştirdi. Kurul’un karara bağladığı 141 adet belgeden 131’i mevzuata muhalif bulunmuş olup 1 adet evrak hakkında tedbiren durdurma kararı verildi. Mevzuata ters bulunan belgeler hakkında durdurma cezası ile birlikte toplamda 32 milyon 481 bin 507 TL idari para cezası uygulanmasına, ayrıyeten 5 adet evrakta da tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi ismine erişim mahzuru idari önlemi uygulanmasına karar verildi” denildi.

‘GERÇEKÇİ OLMAYAN İNDİRİMLİ SATIŞLAR İNCELENDİ’

Toplantıda, tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini yakından etkileyen reklam ve ticari uygulamaların ele alındığı belirtilerek, “Toplantıda, hazır giysi dalında indirimli satışlar, teknoloji bölümünde belirtilen niteliklerin eserde bulunmaması yahut bu özelliklerin ülkemizde kullanılamamasına ait bilgilerin verilmediği tanıtımlar ile sıfır faiz vaadiyle gerçekleştirilen aldatıcı reklamlara ait hususlar öne çıktı. Reklam Kurulu tarafından yakından takip edilen indirimli satış kampanyalarına ait sektörel kontrollerden biri de hazır giysi kesiminde gerçekleştirildi. Yapılan kontrol sonucunda tersliği tespit edilen 8 belge hakkında toplam 4 milyon 800 bin TL idari para cezası uygulanmasına karar verildi. Reklam Kurulu fahiş fiyat savlarının gündemde olduğu bu periyotta indirimli satışlara ait gerçekleştirdiği kontrollerle gerçeğe ters belirlenen yüksek fiyatlar üzerinden oluşturulan düzmece indirim algısı ile tüketici tercihlerinin manipüle edilmesinin önlenmesi, gerçeğinden daha yüksek indirim yapıldığı yahut indirimin düşünmeye fırsat vermeyecek kadar kısa mühlet için geçerli olduğu algısı oluşturulması üzere tüketici iradesini baskı altına alan pazarlama uygulamalarının tüketici refahına olumsuz tesirinin azaltılması, haksız rekabetin ülke iktisadına olumsuz tesirinin önlenmesi yoluyla tüketiciyi korunmayı amaçlanmaktadır” sözlerine yer verildi.

Reklamında vadedilen özellikleri taşımayan eser reklamlarının da incelendiği aktarılan açıklamada, “Teknoloji kesiminde faaliyet gösteren firmanın birebir kategori altındaki tüm cep telefonu modellerinin özel bir uygulamaya sahip olduğu izlenimi oluşturacak halde reklam yapmasına rağmen bu kategorideki kimi modellerin belirtilen özelliğe sahip olmadığına ait bilgiye reklamda yer verilmediği tespit edilmiştir. Tüketicilerin satın alma kararını etkileyecek nitelikteki bilgilerin reklamın ana iletisinde belirtilmemesi nedeniyle tüketicilerin taraf olmayacağı bir satın almaya yönlendirildiği ve ana vaadin istisnası niteliğindeki bilgileri içermeyen kelam konusu reklamların tüketicileri aldatıcı ve aldatıcı olduğu kıymetlendirilerek idari yaptırım kararı verilmiştir. Başka taraftan, bir otomotiv firmasının çevrim içi görüntü paylaşım ve toplumsal medya platformunda yer alan Türkiye hesabında tanıtımı yapılan araba modeline ait olarak ‘Ses tanıma özelliği’ görüntüsü paylaştığı, lakin aracın donanım paketinde mevcut olan bu işlevinin ülkemizde ilgili altyapının desteklenmemesi nedeniyle etkin olarak kullanılamadığı görülmüştür. Bu nedenle reklamda sunulan ana vaadin gerçeği yansıtmadığı ve tüketicilerin yanıltıldığı gerekçesiyle anılan reklamlara ait idari yaptırım kararı verilmiştir” denildi.

‘SIFIR FAİZLİ KREDİ REKLAMLARINA İNCELEME’

Son periyotta, otomotiv şirketlerinin yüzde sıfır faiz temasıyla yürütülen kampanyalara yöneldiği kaydedilerek, “Bu kapsamda otomotiv kesiminde peşin faiz ödemesi olmasına rağmen reklamın ana bildirisinde kredi faiz oranının yüzde sıfır olarak belirtildiği, tüketicilerin satın alma kararını etkilemek maksadıyla reklamın ana bildirisinde peşin faiz nedeniyle tüketicinin faiz yüküne katlanmasına rağmen tanıtımların sıfır faizli yapılarak tüketici tercihlerinin manipüle edildiği tespit edilmiştir. Ayrıyeten faiz oranının yer aldığı reklamlarda tüketicilerin en uygun kredi teklifini seçebilmesi ve bölümde adil rekabetin sağlanabilmesi için belirtilmesi mecburî olan kredinin toplam maliyetini yüzdesel olarak gösteren yıllık ve aylık maliyet oranlarına yer verilmediği, öteki yandan yüzde sıfır faiz üzere tüketicilerin ekonomik davranış biçimini etkileyen ana vaadin gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiş ve tüketicileri aldatıcı olduğu bedellendirilen kelam konusu reklamların tedbiren durdurulmasına karar verilmiştir” tabirleri kaydedildi.

Türkiye’de satışa sunulan kimi ayakkabıların yurt dışı internet sitelerinde yayınlanan tanıtımlarında, eser bileşeninde domuz derisi kullanıldığı belirtilmesine karşın Türkiye’deki satış sayfasında yer alan eser açıklamalarında ‘deri‘, ‘doğal deri‘ üzere sözlerin kullanıldığı belirtildi. Reklam Şurası’nın, eser içeriğine ait olarak tüketicileri eksik bilgilendirdiği tespit edilen 4 firma hakkında durdurma cezası ile birlikte 3 milyon 457 bin 160 TL idari para cezası uygulanmasına karar verdiği aktarıldı.